Aż 47% rodziców zdaje sobie sprawę z tego, iż ich dziecko spędza zbyt wiele czasu przed tabletem lub smartfonem. Współczesne dzieciństwo ma już niewiele wspólnego z ganianiem po podwórku, robieniem fikołków na osiedlowym trzepaku, graniem w klasy, skakaniem w  gumę czy kopaniem piłki. Dlaczego małe dzieci coraz częściej korzystają z urządzeń mobilnych?

Kolejne statystyki w tym temacie budzą rosnący niepokój. Co więcej, 60% dorosłych przyznaje, że świadomie daje dziecku tablet bądź smartfon tylko po to, by móc zająć się własnymi sprawami. Powyższe dane zostały opublikowane przez portal dailymail.co.uk na podstawie sondażu zrealizowanego przez brytyjski kanał Channel 4 News.

Okazuje się, że tablet jest dzisiaj najbardziej popularnym urządzeniem, zaraz po komputerze i telewizorze. I tak naprawdę w samym tym wynalazku nie ma nic złego, bo dobrze dobrane treści mogą mieć nawet pozytywny wpływ na rozwój najmłodszych, ale należy zdać sobie sprawę z konieczności wprowadzenia pewnych ograniczeń. Chociaż tablety funkcjonują na rynku dopiero od niedawna i tak naprawdę dopiero teraz możemy poznać pierwsze wyniki badań, jakie dotyczą ich wpływu, to już wiadomo, że zbyt intensywne korzystanie z tego sprzętu jest szkodliwe dla naszych pociech. Podobnie ma się sprawa, jeśli chodzi o wpływ smartfona na dziecko.

5 powodów, dla których lepiej nie dawać dziecku smartfona i tabletu

• Zaburza twórcze myślenie i procesy wyobraźni – niektórym może się wydawać, że korzystanie z nowoczesnych technologii sprzyja rozwijaniu kreatywności u dziecka – tymczasem, jest całkiem odwrotnie! Używanie tabletu i smartfona jest odtwórcze i nie zastąpi – rysowania, wymyślania własnych zabaw czy zastosowania dla rozmaitych zabawek.
• Wpływa niekorzystnie na spokojny i zdrowy sen – układ nerwowy dziecka cały czas się rozwija. Brzdąc nie zapomina o przeżywanych wrażeniach w ciągu chwili, uspokojenie i wyciszenie się po długim oglądaniu filmików bądź gier nie jest wcale czymś prostym.
• Zakłóca umiejętności uczenia się i to nie tylko w sferze społecznej, ale również patrząc na dziedziny, takie jak np. matematyka (jeśli od najmłodszych lat przyzwyczajamy malucha do korzystania z gotowych narzędzi).
• Uzależnia. Może mieć niekorzystny wpływ na zdrowie. Udowodniono, podając za portalem lifehack.org, iż dzieci uzależnione od elektronicznych gadżetów tego rodzaju częściej zapadają na depresję czy anoreksję. Zbyt częste korzystanie z tabletu wykazuje również ujemne działanie na zdrowie fizyczne, a brak aktywności ruchowej może doprowadzić do otyłości dzieci. Nie bez znaczenia jest też zły wpływ na kwestie behawioralne. Okazuje się, że już spędzanie z tabletem więcej niż dwóch godzin każdego dnia może spowodować emocjonalne i społeczne problemy.
• Cyberprzestrzeń wystawia dziecko na przemoc. Warto wiedzieć, że zagrożeniem są nie tylko inni użytkownicy sieci, ale również gry, z jakich korzystają najmłodsi bez kontroli rodziców czy filmy, jakie mogą oglądać. Nawet najbardziej świadomy rodzic nie jest w stanie w pełni kontrolować treści, jakie trafiają do podświadomości dziecka, a trafić na materiał z elementami agresji lub o podłożu seksualnym jest w sieci wyjątkowo łatwo.

W ocenie prof. Soni Livingstone z the London School of Economics, kluczową rolę w kontekście urządzeń mobilnych oraz Internetu odgrywają rodzice:

,,Odnoszę wrażenie, że dostęp do Internetu jest jak danie dzieciom pewnego instrumentu, ale bez odpowiedniej mapy. (…) Rodzice rozumiejący lepiej sieć powinni być w stanie wytłumaczyć dzieciom, co jest bezpieczne, a co nie, co jest interesujące, a co nieodpowiednie itd., co w efekcie przełoży się na większą pewność siebie i umiejętności, pozwalające na formułowanie właściwych osądów przez dziecko”.

Opinia prof. Livingstone tyczy się wychowania już nieco starszych dzieci, ponieważ w przypadku maluszków sprawa jest bardziej jednoznaczna, np. 2-latki są stanowczo za małe by używać urządzeń mobilnych. Lepiej oszczędzić ich młodemu układowi nerwowemu takich intensywnych wrażeń.

Homo tabletis – Dziecko Tablet

Tak mówi się o dzieciach, które zbyt często korzystają z urządzeń typu tablet czy smartfon. Według najnowszych badań przeprowadzonych przez Millward Brown S.A., które zostały zrealizowane na zlecenie Fundacji Dzieci Niczyje, 40% polskich dzieci, które nie ukończyły jeszcze drugiego roku życia korzysta z tychże gadżetów, a 30% z nich robi to nawet każdego dnia. Szokujące są również statystyki dotyczące nieco starszych dzieci – w przedziale wiekowym 5-6 lat korzysta z nich aż 84% a czas, jaki poświęca się w tym celu to średnio 3 godziny dziennie!

Właśnie wyniki tych badań skłoniły Fundację Dzieci Niczyje (FDN) do stworzenia społecznej kampanii „Mama Tata Tablet”. Treści, jakie z niej płyną nie mają na celu zniechęcenia do korzystania z tabletów w ogóle, ale do wywołania bodźca, dzięki któremu w każdym domu zostaną wprowadzone pewne ograniczenia w kwestiach ich użytkowania przez najmłodszych.

Tablet i smartfon a dziecko – praktyczne porady

Według zaleceń Amerykańskiej Akademii Pediatrycznej (AAP), dzieci do drugiego roku życia nie powinny mieć kontaktu z tabletem w ogóle natomiast dzieci starsze powinny korzystać z niego pod pełną kontrolą rodziców bądź opiekunów. Dobra praktyką jest ustalenie pewnych zasad, wśród nich wymienia się m. in.:

• niekorzystanie z tabletu codziennie
• korzystanie z urządzeń elektronicznych tego typu nie dłużej niż 15 minut jednorazowo
• udostępnianie tylko bezpiecznych treści (z wykorzystaniem funkcji kontroli rodzicielskiej), w tym dbanie o edukacyjną jakość przekazu
• nietraktowanie tabletu jako siły przetargowej w kwestii kar czy nagród

Pozytywne aspekty korzystania z tabletu

Dzięki kampanii społecznej „Mama, Tata, Tablet” możemy dowiedzieć się również o walorach istnienia urządzeń, takich jak tablet. Okazuje się, że przy odpowiednim wykorzystaniu tego sprzętu, może on mieć pozytywny wpływ na rozwój dziecka. Właściwie dobrane aplikacje (do ściągnięcia z sieci według kategorii tematycznych czy wiekowych) oferują duże walory edukacyjne.

Pamiętajmy jednak, że chcąc być nowoczesnym, ale nietabletowym rodzicem, powinniśmy traktować urządzenia mobilne jedynie jako dodatek w codzienności, a rzeczywistość powinna być stawiana zawsze na pierwszym miejscu. To umiar ma być w tym przypadku najlepszym doradcą, a każde niepokojące zachowanie dziecka musi zostać skontrolowane. Jeśli dziecko reaguje rozdrażnieniem czy agresją w przypadku braku dostępu do tabletu lub ma problemy z zasypianiem, to jest to pierwszy sygnał do zmian.

Podsumowując: czy dziecko może używać tablet lub smartfon? W przypadku dzieci poniżej 2. roku życia – lepiej nie, u starszych dzieci wskazane jest stworzenie jasnych zasad oraz limitu czasu korzystania z tych urządzeń. Wpływ tabletu na dziecko, co mam nadzieję pokazaliśmy powyżej, może być negatywny, jeśli nie wyznaczymy tu żadnych zasad. Trzeba też przyznać, że np. pomysłowe gry edukacje dla dzieci na tablet to coś jak najbardziej pozytywnego, zadanie rodzica polega tu jednak na pilnowaniu umiaru, jak we wszystkim. Pewnym jest, że mobilne technologie wkraczają w nasze życie i będą w nim obecne każdego dnia, natomiast to my musimy mieć nad nimi panowanie, nigdy odwrotnie.